Konfiskata samochodu i jakiegokolwiek innego pojazdu mechanicznego za jazdę po alkoholu lub narkotykach to instytucja wprowadzona zmianą kodeksu karnego od 14 marca 2024 roku. Za popełnienie przestępstwa komunikacyjnego w stanie nietrzeźwości lub po wpływem środków odurzających grozi utrata pojazdu lub konieczność zapłaty jego równowartości.

Z poniższego wpisu dowiesz się m. in. kiedy policja, prokuratura lub sąd może zabrać Twój pojazd oraz co zrobić by tego uniknąć!

Czy za jazdę pod wpływem alkoholu lub po użyciu narkotyków grozi konfiskata pojazdu (samochodu)?

Tak, zgodnie z przepisami za jazdę pod wpływem alkoholu lub po użyciu narkotyków (środków odurzających) grozi konfiskata pojazdu (samochodu).

Jaki pojazd może zostać skonfiskowany za jazdę pod wpływem alkoholu lub narkotyków (środków odurzających)? 

Za jazdę pod wpływem alkoholu lub narkotyków możesz stracić jakikolwiek pojazd mechaniczny, który prowadziłeś w ruchu lądowym (samochód, motor, motocykl, skuter) będąc pod wpływem alkoholu lub narkotyków (środków odurzających).

Ile promili można mieć, żeby sąd nie skonfiskował samochodu?

Bezpieczną granicą, kiedy nie grozi Ci obowiązkowa konfiskata pojazdu, jest 1,5 promila alkoholu we krwi. Natomiast, jeżeli spowodowałeś wypadek to już przy stężeniu 1 promila sąd może dokonać konfiskaty samochodu. Jeżeli natomiast już wcześniej byłeś skazany za prowadzenie pod wpływem alkoholu lub narkotyków, poziom zawartości alkoholu nie ma znaczenia i jest duża szansa, że stracisz swój samochód.

Kiedy orzeka się konfiskatę (przepadek) pojazdu?

Nie w każdym przypadku prowadzenia pod wpływem alkoholu lub narkotyków grozi utrata (konfiskata) pojazdu.

Aby sąd orzekł przepadek (konfiskatę) pojazdu sprawca prowadzący pojazd musi:

• mieć powyżej 1,5 promila alkoholu we krwi (0,75 mg/dm³),
• mieć powyżej 1 promila (0,50 mg/dm³), jeżeli popełnił przestępstwa: spowodowania katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym (art. 173 § 1 – 4 kk), sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy (art. 174 kk) lub spowodowania wypadku komunikacyjnego (art. 177 § 1 – 2 kk) lub spożywać alkohol po popełnieniu tych przestępstw, a przed poddaniem badaniu na zawartość alkoholu (i mieć powyżej 1 promila),
• w czasie popełnienia przestępstwa być już wcześniej skazany za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem narkotyków (środka odurzającego) albo za przestępstwa określone powyżej (art. 173 kk, art. 174 kk, art. 177 kk) popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego,
• popełnić przestępstwo prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego (narkotyków) w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, który został orzeczony w związku z popełnieniem wcześniejszego przestępstwa.

Natomiast są sytuacje, kiedy sąd może – ale nie musi – skonfiskować pojazd. Są to:

• prowadzenie pojazdu mając powyżej 0,5, ale poniżej 1,5 promila,
• popełnienie wymienionych wcześniej przestępstw z art. 173 § 1 – 4 kk, art. 174 kk, art. 177 § 1 – 2 kk lub spożywanie alkoholu po popełnieniu tych przestępstw, a przed poddaniem się badaniu na zawartość alkoholu, jeżeli wynik to powyżej 0,5, ale poniżej 1 promila,
• ucieczka z miejsca wypadku drogowego.

Czy sąd skonfiskuje samochód, kiedy nie jestem jego właścicielem lub jedynym właścicielem?

Nie. Sąd nie skonfiskuje pojazdu, jeżeli w dniu popełnienia przestępstwa nie jesteś jego wyłącznym właścicielem.

Kiedy sąd orzeknie przepadek równowartości pojazdu?

Jeżeli w dniu popełnienia przestępstwa nie jesteś jedynym właścicielem pojazdu (a więc np. prowadzisz pojazd znajdujący się we współwłasności, firmowy lub leasingowany), sąd – w wypadku skazania za przestępstwo za które grozi konfiskata pojazdu – może orzec przepadek równowartości pojazdu. Dotyczy to także sytuacji, kiedy, co prawda, byłeś właścicielem pojazdu, ale po popełnieniu czynu zabronionego sprzedałeś go, darowałeś lub ukryłeś.

Równowartość pojazdu stanowi wartość określoną w polisie ubezpieczeniowej na rok, w którym popełniono przestępstwo. Jeżeli nie wykupiono polisy ubezpieczeniowej to jest to średnia wartość pojazdu w dniu popełnienia przestępstwa. W razie wątpliwości, wartość tę określa biegły sądowy.

Od powyższej zasady jest wyjątek. Jeżeli prowadziłeś pojazd pod wpływem alkoholu lub narkotyków, ale zrobiłeś to w ramach obowiązków zawodowych lub służbowych, sąd orzeknie wobec Ciebie wyłącznie świadczenie pieniężne (nawiązkę) w wysokość nie mniejszej niż 5.000,00 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

Czy sąd może nie skonfiskować (zabrać) pojazdu za jazdę pod wpływem alkoholu lub narkotyków?

Tak. Sąd – w wyjątkowym wypadku, uzasadnionym szczególnymi okolicznościami – może odstąpić od skonfiskowania pojazdu.

Sąd nie orzeknie konfiskaty (przepadku) samochodu lub jego równowartości, jeżeli takie orzeczenie jest niemożliwe lub niecelowe z uwagi na jego utratę przez sprawcę, zniszczenie lub znaczne uszkodzenie.

Aby stwierdzić czy takie okoliczności zachodzą, należy skontaktować się z adwokatem.

Jaka kara mi grozi oprócz konfiskaty samochodu?

Oprócz konfiskaty pojazdu, za popełnienie przestępstwa komunikacyjnego po użyciu alkoholu lub narkotyków grozi nawet kara pozbawienia wolności (więzienia). Dlatego zawsze warto skorzystać z pomocy adwokata – obrońcy, by uniknąć najsurowszych konsekwencji.

Jak odzyskać pojazd po jego konfiskacie?

Aby odzyskać samochód lub jakikolwiek inny pojazd mechaniczny zabrany za popełnienie przestępstwa komunikacyjnego w związku ze spożywaniem alkoholu lub braniem narkotyków należy przede wszystkim skorzystać z pomocy adwokata, podjąć obronę w sprawie. W przypadku prawomocnego skazania, jeżeli w wyroku orzeczono przepadek pojazdu, jego odzyskanie jest niemożliwe. Dlatego należy podjąć działania wcześniej, przed wydaniem wyroku by uchronić się przed utratą samochodu czy jakiegokolwiek innego pojazdu albo by nie musieć płacić jego równowartości, co niekiedy może być bardzo wysoką kwotą.

Zachęcam również do lektury innych wpisów na moim blogu!

Kancelaria zastrzega, iż powyższy wpis nie stanowi porady prawnej, mogącej mieć zastosowanie do konkretnej sprawy. W celu umówienia się na indywidualną poradę proszę o kontakt telefoniczny lub mailowy.

Stan prawny: luty 2024 roku